منابع انسانی در استارتاپ ها

طبق تحقیق بلومبرگ بین سال های 2007 تا 2017، معمولا به ازای هر صد نفر شاغل، یک نفر منابع انسانی در شرکت فعالیت میکنه. نوع شرکت ها و فعالیت هاشون بسیار متفاوته، این اعداد و ارقام ممکنه برای شرکت های نرم افزاری کوچک متفاوت باشه، مثلا شاید استاندارد رو بتونیم اینجوری در نظر بگیریم که روی 20-30 نفر یک عضو HR داشته باشیم ولی تا 20-30 نفر چه کنیم؟

طبق تجربه، معتقدم استارتاپ ( مخصوصا اگر نرم افزاری باشه و شامل برنامه نویس… ) اونم توی ایران، کاملا چالش منابع انسانی داره. فشار روحی، وضعیت پیچیده کسب و کارها، مشکلات اقتصادی و از همه مهمتر وضعیت unstable شرکت ها و استارتاپ ها و ضعف مهارت های نرم ( soft skills ) از جمله چالش هایی هست که تیم ها باهاشون درگیرن. با نگاهی به وضعیت شرکت و بودجه اون دو سه تا گزینه پیش رو داریم. یا باید زودتر از موعد یک عضو منابع انسانی به تیم اضافه کنیم یا اینکه نقش منابع انسانی رو رهبری بر عهده بگیره، یا اینکه وظایفش بین چند نفر تقسیم بشه. پس بهتره اول از همه با نقش ها و وظایف منابع انسانی در استارتاپ ها و شرکت های کوچک آشنا بشیم تا بعد ببینیم چیکار میتونیم کنیم.

نقش و مسئولیت های منابع انسانی در استارتاپ ها و شرکت های نرم افزاری کوچک:

• استخدام و جذب استعدادها: منابع انسانی مسئول جذب و استخدام بهترین استعدادها برای شرکت هست. این شامل تدوین شرح شغل، انتشار و تبلیغ فرصت های شغلی، غربالگری رزومه، انجام مصاحبه های اولیه و ارائه پیشنهادات شغلی میشه. در کنار همه این ها میتونه توی پلتفرم هایی مثل لینکدین Headhunting کنه و یا در قالب دوره های کارآموزی پیش نیاز پرورش نیروهای مورد نظر شرکت رو فراهم کنه.

• آنبوردینگ و آفبوردینگ کارکنان: کارکنان جدید بعد از استخدامشون باید احساس استقبال و ادغام با فرهنگ شرکت رو داشته باشن و یکی از مسئولان این قضیه منابع انسانی هست. چطور؟ با سازماندهی جلسات توجیهی، توضیح خط مشی ها و رویه ها، و معرفی کارکنان جدید به همکارانشون. همچنین هنگام خروج نیرو از شرکت، باید مطمئن باشه که این انتقال آروم و کنترل شده صورت میگیره. ( در مورد آنبوردینگ و آفبوردینگ اینجا مفصل نوشتم )

• تعامل کارکنان: منابع انسانی مسئول ایجاد یک محیط کاری که برای کارکنان جذاب و برانگیزاننده! باشه هست. این با توسعه برنامه هایی برای شناخت و پاداش کارکنان، ایجاد فرصت هایی برای رشد و توسعه شغلی و سازماندهی فعالیت های تیم سازی فراهم میشه.

• مدیریت و ارزیابی عملکرد: منابع انسانی مسئول مدیریت عملکرد کارکنان و اطمینان از برآورده کردن انتظارات شرکت توسط کارکنان هست. این شامل تعیین اهداف عملکرد، ارائه بازخورد منظم و انجام ارزیابی عملکرد هست.

• حقوق و مزایا: منابع انسانی مسئول مدیریت برنامه های جبران خدمت و مزایای شرکت هست. این با توسعه و اجرای سیاست‌های جبران خدمت، مدیریت برنامه‌های مزایای کارکنان و اطمینان از انطباق با الزامات قانونی و نظارتی انجام میشه.

• توسعه استراتژی منابع انسانی: منابع انسانی باید استراتژی ای داشته باشه که با اهداف و مقاصد شرکت همسو باشه. این استراتژی باید شامل خلاقیت هایی باشه که از مشارکت کارکنان، مدیریت عملکرد و توسعه استعدادها حمایت کنه.

• ایجاد خط‌مشی‌ها و رویه‌های منابع انسانی: منابع انسانی باید خط‌مشی‌ها و رویه‌هایی را ایجاد کنه که انتظارات شرکت را از عملکرد و رفتار کارکنان تعریف کنه. خط‌مشی‌ها و رویه‌ها باید به وضوح به همه کارکنان ابلاغ بشه.

• مدیریت روابط کارکنان: منابع انسانی باید روابط کارکنان رو مدیریت کنه و مطمئن بشه که با همه کارکنان منصفانه و با احترام رفتار میشه. این شامل رسیدگی به نگرانی ها و شکایات کارکنان و ارائه پشتیبانی به مدیران در رسیدگی به مسائل مربوط به کارکنان میشه.

• ایجاد یک محیط کاری مثبت: منابع انسانی باید محیط کاری مثبت و مساعد برای بهره وری همه افراد ایجاد کنه. این شامل فراهم کردن فرصت هایی برای شناخت و پاداش کارکنان، ارتقای تعادل بین کار و زندگی و ایجاد فرهنگ ارتباط باز هست.

• انطباق با الزامات قانونی و مقرراتی: منابع انسانی باید مطمئن بشه که شرکت با تمام الزامات قانونی و مقررات مربوط به استخدام همسو هست. این شامل رعایت قوانین کار، قوانین ضد تبعیض و مقررات ایمنی و بهداشت هست.

توی استارتاپ با توجه به محدودیت های مالی، پیشنهاد میشه موضوع استخدام به خود تیم ها سپرده بشه و تصمیم نهایی رو مدیرعامل بگیره. مثلا اگر برنامه نویس موبایل میخوایم، متن آگهی و غربالگری رزومه و حتی مصاحبه اولیه توسط تیم فعلی موبایل انجام بشه. ( همانطور که قبلا گفتیم، یک flow برای فرآیند مصاحبه تنظیم کنید و برای هماهنگی، اون رو با بچه های فعلی به اشتراک بزارید ).

در مورد مسائل مربوط به حقوق و دستمزد، قراردادها و انطباق با الزامات قانونی، پیشنهاد میکنم جهت کاهش ریسک، مدیرعامل مستقیم وارد قضیه بشه. اگر هم نیرو مالی داریم، میتونه در این زمینه کمک کنه.

محیط کاری مثبت و تعامل و روابط بین کارمندان موضوعی هست که استراتژی اون توسط رهبر تیم پیاده میشه ولی اجرای اون کاملا نیاز به کمک تک تک اعضا تیم داره. لازمه جلسات توجیهی گروهی برگزار بشه و با همه اعضا تیم هماهنگ بشیم و در قالب بازی های تیمی و جلسات تیم سازی روی این مسائل کار کنیم. برگزاری جلسات 1:1 منظم هم بسیار در این زمینه موثر هست.

کمک بگیرید از : بانک ایده برای تیم منابع انسانی

موضوع منابع انسانی در استارتاپ ها بسیار مهم و حیاتی هست. بنظرم لازمه باز هم در موردش حرف بزنیم و بررسیش کنیم. خوشحال میشم اگر در تیم شما ایده ای جهت بهتر شدن وضعیت منابع انسانی پیاده سازی شده با من هم در میون بزارید. ادامه دارد … .